De dorpentypologie

Landelijke Gilden maakte enkele jaren terug een dorpentypologie op. Binnen de opgemaakte typologie wordt een dorp geografisch getypeerd en is er aandacht voor ruimtelijke kenmerken die zichtbaar of aan te duiden zijn. 

Landelijke Gilden bouwde een gedachtesprong in met het model van ‘de sociale kwaliteit’ waardoor bepaalde fysieke kenmerken een sociale betekenis krijgen. Dorpen verdelen we zo in op basis van hun ligging (gelegen nabij een grotere kern, nabij een belangrijke vervoerscorridor, of geen van beide), bevolkingskenmerken en aanwezigheid van voorzieningen met een sociale dimensie. Een dorp krijgt zo een formule toegewezen die onmiddellijk een eerste scan weergeeft van het type dorp. 

Om een dorp te typeren, gebruiken we een formule van letters en cijfers die betrekking hebben op drie geografische dimensies waarop dorpen sociale cohesie en participatie enten: 

1: De situatie: Dorpen in de nabijheid van steden wacht een andere ontwikkeling dan dorpen die verder afgelegen liggen. Bijkomend maken dorpen, gelegen aan een goede verkeersverbinding, ook een andere ontwikkeling mee dan dorpen die gewoon ontsloten zijn of perifeer liggen. 

2: De bewonerskenmerken: De grootte van een dorp is een maat voor het mogelijke activisme, net als een paar persoonskenmerken van de inwoners (vergrijzingsgraad, hoogopgeleiden, anderstaligen…).

3: De aanwezigheid van voorzieningen met een sociale betekenis: In dit project gaan we ervan uit dat een voorziening in een dorp naast een functionele binding, ook steeds een sociale betekenis met zich meedraagt.